Hướng dẫn trồng và chăm sóc đậu bắp

Giới thiệu về đậu bắp

Cây đậu bắp đang ngày càng được nhiều người yêu thích làm vườn tại nhà để ý đến. Cây này không chỉ cho ra quả ăn được và hoa đẹp, mà còn giàu vitamin A và ít calo, làm cho nó trở thành một nguồn bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn uống của bạn.

Nếu bạn nhìn vào hoa đậu bắp, bạn sẽ thấy sự giống nhau với hoa dâm bụt. Điều này không phải ngẫu nhiên – đậu bắp là một thành viên của họ dâm bụt!

Trồng đậu bắp

Thời gian trồng

Đậu bắp cần ánh sáng mặt trời trực tiếp và thời tiết nóng với nhiệt độ buổi tối khoảng 15-20°C hoặc cao hơn. Đất cần phải màu mỡ và thoát nước tốt với pH từ 6.5 đến 7.0. Trước khi trồng, trộn phân chuồng hoặc phân compost đã ủ kỹ vào đất.

Gieo hạt đậu bắp trực tiếp vào vườn 3-4 tuần trước ngày sương giá cuối cùng của mùa xuân và che phủ cây bằng một khung lạnh hoặc đường hầm cao từ 60-90 cm cho đến khi thời tiết ấm lên hoàn toàn. Đảm bảo rằng lớp phủ này đủ cao để cây có không gian phát triển. Hoặc, để gieo hạt đậu bắp trực tiếp mà không cần bảo vệ khỏi lạnh, đợi cho đến khi đất đạt nhiệt độ 18-24°C.

Ở những nơi có mùa hè ngắn, đặc biệt là ở các khu vực phía Bắc, bắt đầu gieo hạt đậu bắp trong chậu than bùn dưới ánh sáng đầy đủ 3-4 tuần trước ngày sương giá cuối cùng của mùa xuân.

Cách trồng đậu bắp

Hạt đậu bắp có vỏ cứng. Để tăng tốc độ nảy mầm, ngâm hạt trong nước ấm vài giờ trước khi gieo.

Gieo hạt đậu bắp sâu khoảng 1.3-2.5 cm và cách nhau 30-45 cm theo hàng. Bạn có thể ngâm hạt qua đêm trong nước ấm để giúp tăng tốc độ nảy mầm. Nếu bạn trồng cây con đậu bắp, hãy chắc chắn để chúng cách nhau 30-60 cm để có đủ không gian phát triển. Cây đậu bắp cao, vì vậy hãy giãn cách các hàng 90-120 cm.

Chăm sóc và nuôi dưỡng

Loại bỏ cỏ dại khi cây còn nhỏ, sau đó phủ lớp mùn dày 10-20 cm để ngăn cỏ mọc trở lại.

Bón thêm phân 10-10-10, phân chuồng đã ủ hoặc phân compost giàu dinh dưỡng (0.2 kg trên 7.6 m hàng). Bạn cũng có thể áp dụng phân bón lỏng cân bằng hàng tháng. Tránh bón quá nhiều nitơ, vì nó làm giảm sự ra hoa và khuyến khích sự phát triển của lá. Khi cây con cao khoảng 7.5 cm, tỉa cây để chúng cách nhau 45-60 cm.

Giữ cho cây được tưới nước đều đặn trong suốt mùa hè. Lượng nước lý tưởng là 5 lít nước mỗi tuần, nhưng có thể sử dụng nhiều hơn nếu bạn ở khu vực nóng, khô cằn. Nhiệt độ cao có thể làm chậm sự phát triển của đậu bắp. Tỉa ngọn cây đậu bắp khi chúng đạt chiều cao 1.5-1.8 m. Điều này sẽ dẫn đến nhiều nhánh phụ hơn. Tỉa những nhánh này khi cần thiết.

Ở các khu vực ấm, một số người trồng cắt cây xuống còn khoảng 0.6 m khi năng suất giảm vào mùa hè. Cây sẽ mọc lại và cho ra đợt đậu bắp thứ hai.

Lưu ý: Đậu bắp có lá lớn, lông tơ và gai nhỏ trên quả, cả hai đều có thể gây kích ứng da; hãy xem xét đeo găng tay và/hoặc áo dài tay khi xử lý. Các loại không gai có quả không gây ra vấn đề này. Tuy nhiên bất kể loại nào, sự kích ứng không xảy ra khi bạn ăn đậu bắp.

Thu hoạch

Khi thu hoạch đậu bắp, hãy đeo găng tay và mặc áo dài tay để bảo vệ bạn khỏi những gai nhỏ có thể làm da tay và cánh tay ngứa ngáy trong nhiều ngày.

Một khi đậu bắp chín, hãy thu hoạch hàng ngày! Quả mọc rất nhanh và chín trong vòng một ngày, vì vậy bạn cần hái liên tục. Đậu bắp chín quá ăn sẽ bị cứng.

Quả tốt nhất chỉ dài 5-10 cm. Đây là lúc đậu bắp mềm nhất và dễ tiêu hóa nhất. Cắt thân ngay trên nắp với dao. Nếu thân quá cứng để cắt, quả có thể đã quá già và nên bỏ đi.

Chỉ có một quả mọc dưới mỗi lá, vì vậy hãy bẻ lá sau khi thu hoạch quả.

Lưu ý: Thu hoạch thường xuyên: Càng hái nhiều, hoa càng xuất hiện nhiều, và đậu bắp từ hoa đến quả chỉ trong vài ngày.

Lưu ý những đợt lạnh mạnh có thể làm hỏng quả. Nếu dự báo có một đợt lạnh và quả đang khô trên cây để lấy hạt, hãy cắt cây và treo nó trong nhà để khô. Đặt một túi giấy lên trên để nếu quả vỡ, hạt sẽ không bị mất.

Bảo quản đậu bắp

Để bảo quản đậu bắp, đặt các quả chưa cắt và chưa nấu vào túi đông lạnh và giữ chúng trong tủ đông. Hoặc rửa sạch và chần đậu bắp trước khi đông lạnh.

Hoặc, bạn có thể đóng hộp đậu bắp để sử dụng trong suốt mùa đông.

Phòng trừ sâu bệnh cho đậu bắp

Đậu bắp, giống như nhiều loại rau khác, cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh và các loại nấm. Dưới đây là một số vấn đề thường gặp và cách kiểm soát chúng.

Bệnh phấn trắng trên cây đậu bắp

Rệp (Côn trùng)

Triệu chứng: Lá biến dạng/vàng; hoa/quả biến dạng; phân rệp dính như “mật ong”; nấm mốc đen.
Kiểm soát/Phòng ngừa: Trồng cây đồng hành; xịt nước để đuổi rệp; sử dụng xà phòng diệt côn trùng; đặt vỏ chuối hoặc cam quanh cây; lau lá bằng dung dịch xà phòng rửa bát (không chất phụ gia) pha loãng 1-2% và nước mỗi 2-3 ngày trong 2 tuần; trồng cây bản địa để mời các loài côn trùng có ích.

Bệnh héo rũ Fusarium (Nấm)

Triệu chứng: Cây héo (đôi khi chỉ một bên) vào ban ngày; lá chuyển vàng (bắt đầu từ lá dưới); sau đó toàn bộ cây héo/chết; cây bị lùn; cắt ngang thân thấy màu nâu.
Kiểm soát/Phòng ngừa: Tiêu hủy cây bị nhiễm bệnh; tránh bón quá nhiều nitơ; trong đất axit, nâng pH lên 7.0; chọn giống kháng bệnh; khử trùng dụng cụ; luân canh cây trồng.

Bọ Nhật (Côn trùng)

Triệu chứng: Lá bị ăn khung xương (chỉ còn gân); thân/hoa/quả bị gặm nhấm; ấu trùng ăn rễ.
Kiểm soát/Phòng ngừa: Nhặt bằng tay; sử dụng lưới che hàng.

Bệnh phấn trắng (Nấm)

Triệu chứng: Thường xuất hiện các đốm trắng trên bề mặt lá, lan rộng thành lớp phủ bột như bột mì trên toàn bộ lá; lá có thể vàng/chết; lá/hoa bị biến dạng hoặc lùn.
Kiểm soát/Phòng ngừa: Tiêu hủy lá hoặc cây bị nhiễm bệnh; chọn giống kháng bệnh; trồng ở nơi có nắng đầy đủ nếu có thể; đảm bảo lưu thông không khí tốt; phun dung dịch baking soda (1 thìa cà phê baking soda pha trong 1 lít nước); tiêu hủy tàn dư cây trồng.

Tuyến trùng nốt sần (Tuyến trùng)

Triệu chứng: Rễ bị nốt sần hoặc u; cây bị lùn/vàng/héo.
Kiểm soát/Phòng ngừa: Tiêu hủy tàn dư cây trồng, bao gồm cả rễ; chọn giống kháng bệnh; xử lý đất bằng nhiệt; thêm phân chuồng/compost đã ủ; khử trùng dụng cụ làm vườn; cày xới vào mùa thu; luân canh cây trồng.

Bọ hôi (Côn trùng)

Triệu chứng: Các đốm vàng/trắng trên lá; quả/hạt bị sẹo, lõm hoặc biến dạng; hạt khô; trứng thường hình thùng trong cụm dưới lá.
Kiểm soát/Phòng ngừa: Tiêu hủy tàn dư cây trồng; nhặt bằng tay (bọ có mùi, đeo găng tay); tiêu hủy trứng, phun nymph bằng xà phòng diệt côn trùng; sử dụng lưới che hàng; làm cỏ cẩn thận; cày xới đất vào mùa thu.

Ruồi trắng (Côn trùng)

Triệu chứng: Phân ruồi trắng dính như “mật ong”; nấm mốc đen; các vùng lá bị vàng/bạc; cây héo/lùn; biến dạng; ruồi trưởng thành bay lên khi bị quấy rầy; một số loài truyền virus.
Kiểm soát/Phòng ngừa: Loại bỏ lá/cây bị nhiễm bệnh; dùng máy hút cầm tay để loại bỏ sâu bệnh; phun nước vào mặt dưới lá vào buổi sáng/tối để đuổi sâu bệnh; giám sát bằng bẫy dính màu vàng; phun xà phòng diệt côn trùng; mời côn trùng có ích và chim ruồi bằng cây bản địa; làm cỏ cẩn thận; sử dụng màng phản quang. Việc kiểm soát và phòng ngừa sâu bệnh là rất quan trọng để bảo vệ vườn đậu bắp của bạn. Hãy theo dõi kỹ các triệu chứng và áp dụng các biện pháp kiểm soát/phòng ngừa phù hợp để đảm bảo cây trồng của bạn phát triển khỏe mạnh và năng suất.

Chúc bạn có một mùa vụ đậu bắp bội thu và tận hưởng niềm vui làm vườn!