Bạn đã bao giờ nhìn thấy những vết loang lổ hoặc sự phát triển kém trên những cây rau hoặc hoa xinh đẹp của mình? Thủ phạm có thể là virus khảm lá (Mosaic Viruses)! Những bệnh khó chịu này có thể lây nhiễm cho nhiều loại cây xanh, nhưng đừng lo lắng! Hướng dẫn này sẽ trang bị cho bạn kiến thức để nhận biết, kiểm soát và phòng tránh bệnh khảm lá, giúp khu vườn của bạn luôn phát triển mạnh mẽ!
Bệnh khảm lá là gì?
Virus khảm lá ảnh hưởng đến hơn 150 loại cây, bao gồm nhiều loại trái cây, rau và hoa. Bệnh được đặc trưng bởi những chiếc lá có các đốm vàng, trắng và xanh nhạt hoặc xanh đậm (tạo thành một “bức tranh khảm” của các màu này). Một số loại cây thường bị nhiễm bệnh nhất bao gồm cà chua, bí, súp lơ và dưa chuột, nhưng còn nhiều loại cây khác cũng dễ bị nhiễm.
Các loại virus khảm lá
Có nhiều loại virus khảm lá thường ảnh hưởng đến cây trồng trong vườn rau, bao gồm:
- Virus khảm thông thường trên đậu (BCMV) và virus khảm vàng trên đậu (BYMV) là các virus khảm chính ảnh hưởng đến các loại đậu. Chúng thường lây lan qua rệp, nhưng BCMV cũng có thể lây qua hạt giống, vì vậy đừng giữ lại hạt từ những cây bị nhiễm bệnh.
Bệnh khảm lá trên đậu- Virus khảm lá dưa chuột (CMV) là một trong những virus khảm phổ biến nhất và thường lây lan qua rệp. Như tên gọi của nó, virus khảm dưa chuột thường ảnh hưởng đến dưa chuột, nhưng nó cũng là một vấn đề phổ biến đối với nhiều loại cây trong vườn, bao gồm các loại dưa (dưa hấu, bí), cà (cà chua, ớt, cà tím, khoai tây) và rau lá xanh (xà lách, rau bina).
Virus khảm lá trên dưa chuột- Virus khảm thuốc lá (TMV) lây lan qua hạt giống và tiếp xúc trực tiếp, và cách tốt nhất để tránh nó là trồng các giống kháng bệnh.
Bệnh khảm lá trên thuốc láCách nhận biết và kiểm soát bệnh khảm lá
Các bệnh virus rất khó nhận biết vì triệu chứng khác nhau tùy theo loại cây và điều kiện trồng. Tuy nhiên, những cách phổ biến nhất để nhận biết virus khảm lá bao gồm:
- Lá có các đốm màu vàng, trắng và xanh nhạt hoặc xanh đậm, nhìn như bị phồng rộp.
- Cây thường bị lùn hoặc phát triển kém.
- Cây có thể có các biến dạng khác và lá có thể bị nhăn hoặc gợn sóng.
- Virus khảm dưa chuột: Cây bị nhiễm bệnh bị lùn và thường có “hội chứng dây giày”, một biến dạng đặc trưng khi các mép lá không phát triển, với gân lá phát triển thành các dải dài, hẹp. Quả cà chua nhỏ và biến dạng.
- Virus khảm thuốc lá: Cây bị nhiễm có lá loang lổ màu vàng và sự phát triển non bị xoắn hoặc biến dạng.
Cách kiểm soát virus khảm lá
Khi cây đã bị nhiễm, không có cách chữa trị virus khảm lá. Vì vậy, phòng tránh là quan trọng nhất! Tuy nhiên, nếu cây trong vườn của bạn có biểu hiện nhiễm virus khảm lá, hãy làm theo các bước sau để giảm thiểu thiệt hại:
- Loại bỏ tất cả các cây bị nhiễm và tiêu hủy chúng. Đừng cho vào đống phân ủ, vì virus có thể tồn tại trong các mảnh cây bị nhiễm. Hãy đốt hoặc bỏ chúng vào rác.
- Theo dõi các cây khác trong vườn một cách chặt chẽ, đặc biệt là những cây gần các cây bị nhiễm bệnh.
- Khử trùng dụng cụ làm vườn sau mỗi lần sử dụng. Hãy giữ một chai dung dịch tẩy loãng hoặc các chất khử trùng virus khác để lau dụng cụ của bạn.
Cách phòng tránh virus khảm lá
- Trồng các giống cây kháng virus trong vườn của bạn. Các giống cà chua kháng virus khảm dưa chuột chưa được phát triển, nhưng các giống cà chua kháng virus khảm thuốc lá có thể có khả năng kháng nhẹ với virus khảm dưa chuột.
- Virus khảm lá chủ yếu lây lan qua côn trùng, đặc biệt là rệp và rầy. Bạn có thể phủ cây bằng lưới chống côn trùng hoặc phủ mặt đất bằng giấy bạc để ngăn côn trùng lây nhiễm cho cây của bạn. Hãy xem các mẹo khác để kiểm soát rệp.
- Kiểm soát cỏ dại. Một số loại cỏ dại có thể làm vật chủ cho bệnh, và khi rệp và các côn trùng khác ăn những cây này, chúng sẽ lây lan virus sang cây trong vườn của bạn.
- Để tránh virus khảm lá lây qua hạt, ngâm hạt giống của các loại cây dễ bị nhiễm trong dung dịch tẩy 10% trước khi trồng.
Hy vọng với những thông tin trên, bạn sẽ có một khu vườn xanh tốt, không bị ảnh hưởng bởi bệnh khảm lá!